• Witam na lekcjach biologii

           

          14.05.

          Temat: Podsumowanie wiadomości z działu ekologia.

          W przyszłą środę 20.05.2020 napiszecie sprawdzian wiadomości z działów „Ekologia”.  W związku z tym dzisiaj proponuję utrwalenie poznanych wiadomości.

          Będzie to praca z e podręcznikiem i zamieszczonymi w temacie ćwiczeniami.

          Otwórz stronę https://epodreczniki.pl/a/funkcjonowanie-ekosystemu/DUPxID3AV

          Analizuj temat zamieszczony pod tym adresem. Uważnie zapoznaj się ze schematami, tabelami.

          Następnie przejdź do zadań  zamieszczonych pod tematem. Odpowiedzi do zadań pozwolą Ci utrwalić przerabiany z ekologii materiał. Ustnie odpowiedz sobie na polecenia: 2, 3, 4, 5, 6, 8, 11, 13.  Zastanów się czy znasz pełne odpowiedzi na postawione tam pytania. Jeśli nie to w oparciu o książkę, notatki z lekcji uzupełnij swoją wiedzę. Tych zadań nie musisz zapisywać w zeszycie ani odsyłać.

          Polecenie 9 oraz 10.1. zrób pisemnie w zeszycie. Chętni mogą odesłać TE DWA ĆWICZENIA DO SPRAWDZENIA.

           

          07.05.

          Temat: Materia i energia w ekosystemie.

          Omawiamy temat w oparciu o e- podręcznik.

          Korzystając z hiperłącza przenieś się na stronę https://epodreczniki.pl/a/ekosystem---obieg-materii-i-przeplyw-energii/DflkWnMjR

          Przeanalizuj treści, ilustracje, schematy zawarte w temacie. Sprawdź czy zrozumiałeś temat wykonując zadania samosprawdzające 1 – 3 zamieszczone pod tematem.

          Notatka z lekcji

          1. Materia stale krąży w ekosystemie.

          Rośliny  wiążą świat materii nieożywionej ze światem materii żywej. Z prostych substancji nieorganicznych tworzą materię organiczną, która buduje ich ciała. W postaci pokarmu wędruje ona wzdłuż łańcucha pokarmowego i dociera ostatecznie do destruentów.  Destruenci np. bakterie i grzyby przeprowadzają rozkład substancji organicznych do prostych związków mineralnych, które ponownie mogą zostać przyswojone przez producentów. Materia w ekosystemie nie ginie i nie rozprasza się, zmienia jedynie postać. Naturalne ekosystemy są samowystarczalne. Dzięki stałemu krążeniu materia jest nieustannie przetwarzana i ponownie wykorzystywana. Nie powstają tu żadne substancje zbędne, ani żadne  substancje nie muszą być dostarczane z zewnątrz.  W ekosystemach sztucznych, np. na polach uprawnych, krążenie materii jest zaburzone. 

          2. Energia przepływa przez ekosystem.

          Podstawą funkcjonowania przyrody jest docierająca do Ziemi energia światła słonecznego.

          Energia przepływa przez wszystkie poziomy pokarmowe ekosystemu i stopniowo jest rozpraszana w środowisku; jej straty uzupełniane są przez stały dopływ energii pochodzącej od Słońca.

          Schemat przepływu energii przez ekosystem i jej strat.

          Schemat przedstawia przepływ energii od dołu ilustracji, od słońca, poprez kolejne ogniwa łańcucha pokarmowego. Szczatki zawiarające energię trafiają do destruentów. na każdym poziomie straty energii.

           

          enlightenedNa następną lekcję przygotuj się do powtórzenia z ekologii.

          ______________________________________________________

          28.04.

          Temat: Zależności pokarmowe w ekosystemie .

          Lekcja ćwiczeniowa. Utrwalamy zobyte wiadomości o ekosystemach.

          Tworzymy łańcuchy i sieci pokarmowe w wybranych ekosystemach.

          enlightenedObowiązkowa praca na zaliczenie 

          Termin konania pracy upływa 05.05.   Termin dostarczenia do szkoły - 07.05.

          Moi drodzy, proszę o samodzielność  przy wykonywaniu tej pracy. Gotowe przykłady łańcuchów i sieci pokarmowych z Internetu czy innych źródeł nie będą oceniane. Podobnie jak przykłady powtarzające się u wielu osób. Uprzedzam na podstawie doświadczeń związanych z tą pracą z minionych lat. Wierzę w waszą wiedzę i umiejętności.

          a) Praca do wykonania na ocenę od dopuszczającej do dobrej: Ułóż po 4 łańcuchy pokarmowe w trzech wybranych ekosystemach np. pola, rzeki, lasu mieszanego, łąki, sawanny, itp. ( W  sumie 12 łańcuchów ).Możesz posłużyć się gatunkami, które wymienialiśmy na wcześniejszej lekcji z ekologii. Przesłaną pracę prześlij do sprawdzenia.

          Praca na ocenę bardzo dobrą i celującą.

          b)Wypisz jak najwięcej łańcuchów pokarmowych w jednym wybranym ekosystemie ( do wyboru: jeziora, Morza Bałtyckiego, łąki, sawanny, pustyni) a następnie wykorzystując  te łańcuchy utwórz sieć pokarmową wybranego ekosystemu. Pracę wykonaj na dużej kartce z bloku - tak aby była czytelna. Skończoną pracę przekaż do sprawdzenia ( Sądzę, że najlepszym rozwiazaniem bedzie przyniesienie kartek do szkoły i pozostawienie w sali 03.

           

           

          21.04.

           

           

          Temat: Zależności pokarmowe w ekosystemie.

          Korzystając z hiperłącza przenieś się pod wskazany adres https://epodreczniki.pl/a/zaleznosci-pokarmowe-w-ekosystemie/DEvAGg30I .

          Dokładnie analizuj temat z e podręcznika. Korzystaj z ilustracji, schematów. Pomiń opisane w temacie doświadczenie ( w akapicie destruenci ). Po przeanalizowaniu treści , w celu samo sprawdzenia zrób umieszczone na końcu lekcji ćwiczenia sprawdzające 1 – 4.

          Wyjaśnij w zeszycie pojęcia ( dobre wyjaśnienia masz w podręczniku str.121):

          Producenci, konsumenci, destruenci, łańcuch pokarmowy, sieć pokarmowa. Znajomość tych pojęć jest obowiązkowa.

          Łańcuch pokarmowy – inaczej troficzny. Przedstawia ciąg organizmów, z których każdy jest zjadany przez kolejnego. Np.

          Strzałka w łańcuchu przedstawia kierunek krążenia materii w ekosystemie.

          Sieć pokarmowa – przedstawia wzajemne zależności pokarmowe między organizmami w ekosystemie.

           

          14.04.

          Temat: Czym jest ekosystem?

           

          Praca z podręcznikiem, e podręcznikiem.

          Ekosystem = Biocenoza + biotop

          Ekosystem – jest to układ złożony z biocenozy i biotopu, w którym krąży materia i przez który przepływa energia.

          Biocenoza – obejmuje wszystkie populacje ( gatunki ) występujące na danym obszarze w jednym czasie, powiązane wzajemnymi zależnościami. Np. biocenoza jeziora, biocenoza lasu liściastego, biocenoza stepu.

          Biotop – nieożywione środowisko życia organizmów. Tworzą go: powietrze, woda, gleba, skały.

          Podział ekosystemów:

          a) naturalne – powstałe i funkcjonujące bez udziału człowieka np. :

          - morze,

          - rzeka,

          - wysokie góry,

          - pustynia

          b) sztuczne – powstałe dzięki człowiekowi i przez niego przekształcane np. :

          - pola uprawne,

          - łąki,

          - stawy.

          Sukcesja – proces stopniowych zmian ekosystemów prowadzący do przekształcenia się jednego ekosystemu w inny. Wyróżniamy sukcesję:

          a. pierwotną – kiedy nowy ekosystem powstaje na skałach lub wydmach,

          b. wtórną – np. zmiana nieużytku rolnego w las, zarastanie jeziora.

           

          07.04.

          Temat: Podsumowanie wiadomości z działu " Człowiek i środowisko"

          Na przyszłą lekcję powtórz pojęcia: 

          - nisza ekologicza,

          - siedlisko,

          - gatunek,

          - populacja, 

           

           

          31.03.

          Temat: Wpływ zanieczyszczeń powietrza na różnorodność biologiczną.

           

          Szukamy odpowiedzi na poniższe zagadnienia.  Podręcznik str.144 - 145, prezentacje.

          1. Rodzaje zanieczyszczeń powietrza.

          2.Co to są kwaśne opady?

          3. Przyczyny powstawania dziury ozonowej.

          4. Czym jest smog?

          5. Przyczyny i skutki globalnego ocieplenia.

           

           

          24.03.

          Temat: Formy ochrony przyrody w Polsce.

          Obejrzyj  film omawiający ochronę przyrody w Polsce na stronie https://epodreczniki.pl/a/film/DdI0NrPKZ  

          Ułóż do filmu 10 - do 20 pytań ( w zależności od oceny na jaką pracujesz ). Ocenie podlega trafność doboru pytań do tematyki filmu. Ponadto należy znać odpowiedzi do przygotowanych pytań. ( Odpowiedzi nie piszecie, ustnie wykażecie się ich znajomością).

          Pytania zapisz w pliku tekstowym i prześlij do sprawdzenia na mój adres poczty ( biologiadobrz@gmail. com ), w terminie do 25.03.2021.

           

           

           

          10.03.

          Temat: Sposoby ochrony przyrody.

          Przeanalizuj tekst w podręczniku dotyczący form ochrony przyrody w Polsce – str. 157,  162,  163.

          Napisz po kilka zdań o każdej z wymienionych form ochrony ( na czym polega, co ją wyróżnia, przykłady ).

          1. Parki narodowe

          2. Rezerwaty przyrody

          3. Parki krajobrazowe

          4. Obszary sieci Natura 2000

          5. Pomniki przyrody

          6. Użytki ekologiczne

          7. Stanowiska dokumentacyjne

          8. Ochrona gatunkowa.

           

          Kl. 8  03.03

          Temat: Wpływ człowieka na różnorodność biologiczną.

           

          Podręcznik str. 146 – 150, e podręczniki.

          1.  Źródła zanieczyszczeń wód powierzchniowych:

          a. zanieczyszczenia termiczne,

          b. ścieki i nawozy sztuczne powodujące zakwity wód,

          c. sole metali ciężkich – rtęci, kadmu, ołowiu zawarte w ściekach z fabryk i elektrowni,

          d. skażenie wód ropą naftową.

          2. Przyczyny degradacji gleb:

          a. nadmierne nawożenie nawozami sztucznymi,

          b. osuszanie terenów podmokłych prowadzące do obniżania poziomu wód gruntowych,

          c. stosowanie monokultur,

          d. używanie ciężkich maszyn rolniczych,

          e. wypalanie traw.

          3. Najczęstsze przyczyny niszczenia siedlisk:

          a. wycinanie lasów,

          b. tworzenie monokultur leśnych,

          c. masowe pojawianie się szkodników.

          4. Zagrożenie jakie niesie ze sobą wprowadzanie do ekosystemów gatunków obcych , inwazyjnych.

          Gatunki obce: Norka amerykańska, karp, Szrotówek kasztanowiaczek, Barszcz Sosnowskiego.

          5. Gatunki wymarłe w Polsce: Drop zwyczajny, Suseł moręgowany, Tur, Jesiotr zachodni, storczyk trójzębny.

          _____________________________________________________

           

          24.02.2021

          Temat: Różnorodność biologiczna.

          Przeanalizuj temat w podręczniku str.137 – 142.

          Obejrzyj film z tematu Różnorodność biologiczna z epodreczniki.pl   https://epodreczniki.pl/a/film/DdI0NrPKZ w części dotyczącej bioróżnorodności biologicznej

          Na tej podstawie wykonaj w zeszycie polecenia:

          1. Wyjaśnij, czym jest różnorodność biologiczna, i wymień jej poziomy.

          2. Wymień przyczyny zmniejszania różnorodności biologicznej organizmów na Ziemi.

          3. Jak ty możesz przyczynić się do ochrony bioróżnorodności ?

          W celu samo sprawdzenia czy ze zrozumieniem analizowałeś wymieniony temat zrób interaktywne zadania samosprawdzające umieszczone na końcu tematu.

           Serdecznie pozdrawiam A. Konopko

           

          10.02.

          Temat: Utrwalenie zdobytej wiedzy z działu " Ekologia".

          Praca z e podręcznikiem, zadania utrwalające.

          W celu utrwalenia i sprawdzenia wiadomości wykonaj zadania sprawdzające zamieszczone pod  podanymi adresami. Sprawdź poprawność odpowiedzi.

          https://epodreczniki.pl/a/wspolpraca-miedzy-gatunkami/DQKGJXOUe

          https://epodreczniki.pl/a/konkurencja-i-pasozytnictwo/D1CBkjuXj   

                                 

          enlightenedNa następnej lekcji - 17.02. sprawdzian z ekologii.

           05.02.

          Temat: Nieantagonistyczne zależności miedzy organizmami.

          Praca z podręcznikiem, prezentacje jako element podsumowujący projekt edukacyjny. Notatka narastająca wg zagadnień przygotowanych przez osoby prezentujące.

          1. Mutualizm – związek, który przynosi korzyści obu gatunkom:

          a. symbioza , inaczej mutualizm obligatoryjny- jest to związek niezbędny do przeżycia obu organizmów.  Wypisać przykłady omówione przez osobę prezentującą:

          -

          - itd.

          b. protokooperacja, inaczej mutualizm fakultatywny – jest korzystny dla obu organizmów, ale nie jest im niezbędny do przeżycia np.

          -

          - itd.

          2. Komensalizm – jeden gatunek czerpie korzyści z obecności drugiego, nie wyrządzając mu szkody ani nie przynosząc  korzyści. Np.

          -

          - itd.

          Na kolejnych lekcjach:

          - utrwalenie poznanych dotychczas wiadomości z ekologii wiadomości  - 12.02.2021

          - sprawdzian  -  19.02.2021.

           

           

           29.01.

          Temat: Pasożytnictwo.

          Praca z podręcznikiem, prezentacja jako element podsumowujący projekt edukacyjny. Notatka narastająca wg punktów;

          Pasożytnictwo – zależność antagonistyczna, w której pasożyt żyje kosztem żywiciela, który ponosi straty

          1. Przystosowania organizmów do pasożytnictwa – podręcznik str. 107

          a. przystosowania pijawki

          b. przystosowania tasiemca.

          2. Znaczenie pasożytow:

          - osłabiają organizm żywiciela, nie doprowadzają jednak do jego śmierci,

          - zatruwają organizm żywiciela, w efekcie osłabiając go,

          - przenoszą choroby roślin, zwierząt i człowieka.

          22.01. VIII

          Temat: Drapieżnictwo i roślinożerność.

           

          (Projekt edukacyjny – fragmenty lekcji odwróconej, prezentacje.)

          Drapieżnictwo – polega na tym, że jeden gatunek – drapieżnik poluje, zabija i zjada inne organizmy zwane ofiarą. Przyczynia się do eliminowania z populacji ofiar osobników starych, chorych i słabych.

          1. Przystosowania drapieżników do zdobywania pokarmu – podr. Str. 97
          1. Strategie polowania – str. 98
          2. Przykłady strategii obronnych ofiar:

          - ucieczka,

          - upodobnianie się do otoczenia lub groźnych gatunków np. patyczak, motyl przeziernik,

          - wytwarzanie toksycznych substancji np. drzewołazy,

          - udawanie martwego np. zaskroniec,

          - wykształcenie kolców np. najeżka, jeż lub pancerza np. pancernik.

           

          Roślinożerność – roślinożerca, zgryzając części roślin, odnosi korzyści a rośliny ponoszą straty. Zjawisko to wpływa na zmniejszenie konkurencji między roślinami oraz umożliwia rozprzestrzenianie się nasion.

          1. Przystosowania do roślinożerności:

          - długi przewód pokarmowy,

          - obecność w przewodzie pokarmowym mikroorganizmów trawiących celulozę,

          - rozwinięte siekacze i zęby trzonowe,

          - aparaty gębowe u owadów,

          - tarka na języku u ślimaka,

          - budowa dzioba np. grubodzioba.

          3. sposoby obrony roślin przed roślinożercami:

          - wytwarzanie substancji toksycznych np. lulek czarny, parzących np.  pokrzywa, lub o odstraszającym zapachu i smaku np. mak polny,

          - wytwarzanie kolców przez kaktusy.

           

           

          Kl. VIII 18.12.

          Temat: Konkurencja.

           Podręcznik str. 93 – 96.

          1. Rodzaje zależności między organizmami

          a. antagonistyczne ( ujemne) – takie, kiedy straty odnosi co najmniej jedna strona np. konkurencja, drapieżnictwo, pasożytnictwo, roślinożerność.

          b. nieantagonistyczne ( dodatnie) – takie, w których żadna ze stron nie ponosi strat, a przynajmniej jedna z nich odnosi korzyści np. mutualizm, komensalizm.

          2. Konkurencja – występuje wówczas gdy organizmy rywalizują o te same, ograniczone zasoby środowiska.

          a. wewnątrzgatunkowa np. organizmy mogą konkurować o : partnera do rozrodu, przywództwo w stadzie, schronienie, dostęp do światła, wody, pokarm itp.

          b. międzygatunkowa – zachodzi między osobnikami różnych gatunków np.  o pokarm, miejsce do życia

          Konkurencja jest czynnikiem doboru naturalnego!!!

          3. Skutki konkurencji:

          a. międzygatunkowej:

          - wyparcie osobników jednego gatunku przez drugi,

          - zmiany w sposobie życia osobników danego gatunku.

          b. wewnątrzgatunkowej:

          - podział przestrzeni na terytoria,

          - śmierć słabszych osobników,

          - ustalenie hierarchii w stadzie.

          Praca długoterminowa dla chętnych w ramach realizacji projektu edukacyjnego

           

          Temat projektu: Zależności antagonistyczne i nieantagonistyczne w ekosystemie.

          Planowane działania i ich efekty:

          - Utworzenie grupy projektowej, określenie celów projektu, ustalenie terminów konsultacji, czasu trwania, omówienie kryteriów oceny projektu.

          - Podział zadań pomiędzy uczestników projektu.

          - Wyszukiwanie w różnych źródłach informacji na temat poszczególnych zależności antagonistycznych i nieantagonistycznych.

          - Przygotowanie przez poszczególnych uczniów , którzy przystąpili do projektu, fragmentu lekcji odwróconej dotyczącego wybranego rodzaju zależności miedzy organizmami.

          - Konsultacje z nauczycielem - sprawdzenie poprawności wykonanych zadań, korekty.

          - Przygotowanie dla kolegów przykładowych zestawów pytań utrwalających i sprawdzających omawiane zagadnienie.

          - Prezentacja przygotowanych materiałów na forum klasy.

          - Samoocena i ocena pracy włożonej w projekt.

          Forma podsumowania, prezentacji projektu –  przeprowadzenie na forum klasy fragmentu lekcji omawiającego wybrane zagadnienie, skrzynka pytań na lekcji powtórzeniowej.

           

          Opracowała – Agnieszka Konopko

          -------------------------------------------------------------------------

          11.12.

          Temat: Cechy populacji.

           

          Notatka

          Populacja – grupa osobników jednego gatunku zamieszkująca w tym samym czasie określony obszar.

           Np. populacja Łosia europejskiego na Bagnach Biebrzańskich, populacja Stonki ziemniaczanej na polu Kuby, populacja Sosny zwyczajnej w lesie Eli, populacja Bociana białego w Gminie Dobrzyniewo, populacja Orła bielika w Polsce.

          Cechy populacji biologicznej:

          1. Liczebność,
          2. Zagęszczenie,
          3. Rozrodczość,
          4. Śmiertelność,
          5. Struktura wiekowa,
          6. Struktura przestrzenna,
          7. Struktura płciowa.

          Wyjaśnij pisemnie w zeszycie wymienione wyżej pojęcia, napisz co je kształtuje. Pracę wykonaj na podstawie podręcznika str. 87 – 92.

          Należy wykazać się znajomością tych pojęć i ich rozumieniem. 

          ------------------------------------------------------------------------------------

          04.12.

          Temat: Organizm a środowisko.

          https://epodreczniki.pl/a/organizmy-i-srodowisko/DdGLsbg7

           

          1. Czym zajmuje się ekologia?

          OIKOS ( dom, środowisko, miejsce życia)  + LOGOS ( nauka )

          Ekologia – to nauka badająca zależności miedzy organizmami oraz zależności między organizmami a środowiskiem.

          Nisza ekologiczna – wszystkie wymagania organizmu względem środowiska.

          Siedlisko – obszar na którym żyje dany gatunek, wyodrębniony na podstawie cech geograficznych, klimatycznych i glebowych.

          2. Jakie czynniki wpływają na organizm?

          a. biotyczne ( ożywione ) – czyli inne organizmy występujące wokół

          b. abiotyczne ( nieożywione ) – np. temperatura, wilgotność, nasłonecznienie, stężenie CO, ukształtowanie terenu, zawartość soli mineralnych w podłożu, itd.

          3. Zakres tolerancji ekologicznej – zakres wartości wybranego czynnika środowiska, w którym organizm może się rozwijać i po przekroczeniu którego ginie.

          a. optimum tolerancji – wyjaśnij

          b. maksimum  tolerancji  - wyjaśnij

          c. minimum tolerancji – wyjaśnij

          4. Organizmy wskaźnikowe – organizmy o wąskim zakresie tolerancji ekologiczne na wybrany czynnik środowiska.

          Porosty – są wrażliwe na zanieczyszczenia atmosfery tlenkami siarki.

          Do domu

          1. Wyjaśnij co to jest skala porostowa .

          2. Podaj kilka przykładów innych organizmów wskaźnikowych. Opisz co oznaczają.

           

          -----------------------------------------------------------------------------------------------

          27.11.

          Temat: Utrwalenie i sprawdzenie wiadomości z działu " Ewolucja życia"

          Sprawdzian będzie zamieszczony na Teamsach

          Kl. VIII  20.11.

          Temat: Pochodzenie człowieka.

          Praca z e podręcznikiem   https://epodreczniki.pl/a/pochodzenie-i-ewolucja-czlowieka/D19SPNOre

          Podręcznik str. 64 – 71.

          Notatka z lekcji:

          1. Wśród obecnie żyjących gatunków najbardziej spokrewnione z ludźmi są małpy człekokształtne, do których należą orangutany, gibony, goryle i szympansy.

          2 . Cechy wspólne  ludzi i innych naczelnych : Proszę przepisać z podręcznika str.74

          -

          -

          -

          3. Cechy różniące człowieka od innych naczelnych:

          - Proszę przepisać z podręcznika str.74

          Na następnej lekcji utrwalenie wiadomości i krótki  sprawdzian z działu „ Ewolucja życia”.( 3 tematy).

           

          Kl. VIII 13.11.

          Temat: Mechanizmy ewolucji.

          Podręcznik str.  60 – 63.

          https://epodreczniki.pl/a/mechanizmy-ewolucji-biologicznej/DZX0kkPOz

           

          Notatka z lekcji

          Twórcą teorii ewolucji jest Karol Darwin.

          1. Główne założenia teorii ewolucji :

          - nowy gatunek powstaje w wyniku izolacji pewnej grupy osobników od pozostałych organizmów tego samego gatunku,

          - wszystkie gatunki wywodzą się od wspólnego przodka,

          - organizmy konkurują ze sobą o zasoby środowiska. Konkurencje tę nazywamy walką o byt.

          - w wyniku tej konkurencji przeżywają osobniki  najlepiej przystosowane do warunków środowiska  najsilniejsze. Jest to tzw. dobór naturalny.  Najlepiej przystosowane organizmy przekazują swoje cechy potomstwu.

          2. Różnice między doborem naturalnym i sztucznym – patrz schemat str. 62.

          Przykłady endemitów: żółw słoniowy, legwan morski, pingwin równikowy.

          3. Główne założenia syntetycznej teorii ewolucji.

          ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

          Kl. 8  06.11.2020

          Temat: Ewolucja i jej dowody.

          Lekcja odwrócona – projekt edukacyjny.

          Prezentacja materiałów przygotowanych przez uczniów.

          Notatka z lekcji

          1. Ewolucja – jest to proces stopniowych, ciągłych zmian organizmów prowadzący do powstania nowych gatunków. Proces ewolucji jest potwierdzony przez dowody pośrednie i bezpośrednie.

          2. Przykłady bezpośrednich i pośrednich dowodów ewolucji – należy znać ( ucz się z tabeli w podręczniku str.73 oraz tematu lekcji).)

          Ogniwa pośrednie np. tiktaalik, ichtiostega, archeopteryks.

          Relikty zwane żywymi skamieniałościami np. dziobak, kolczatka, latimeria, łodzik.

           

          Temat: Mutacje.

          1. Czym jest mutacja?

          Mutacja – to nagła, trwała zmiana w materiale genetycznym, która może się dziedziczyć.

          2. Czynniki wywołujące mutacje:

          - konserwanty, barwniki zawarte w żywności,

          - związki chemiczne zawarte w dymie papierosowym, spalinach samochodowych, zanieczyszczeniach przemysłowych, przypalonych potrawach,

          - promieniowanie rentgenowskie (x) oraz promieniowanie UV,

          - toksyny zawarte w pleśni,

          - niektóre wirusy np. HPV wywołujący raka szyjki macicy.

          3. Rodzaje mutacji

          A) mutacje genowe, inaczej punktowe – są wynikiem zmian w kolejności ułożenia nukleotydów na nici DNA np. zamiany, wypadnięcia lub dodania jednego albo kilku nukleotydów podczas replikacji DNA.  Przykłady:

          A) fenyloketonuria, mukowiscydoza, albinizm – dotyczą zmian w obrębie jednego genu i występują tylko homozygot recesywnych.

          Choroba Huntingtona – to jednogenowa choroba dominująca.

          B) mutacje chromosomowe – dotyczą zmian w budowie lub liczbie chromosomów. Powstają na skutek zaburzeń procesu mejozy np. zespół Downa. Przyczyną choroby jest dodatkowy, trzeci chromosom 21 pary.

          (Choroby genetyczne najlepiej utrwalać korzystając z tabeli w podręczniku str.48.)

          4. Skutki mutacji

          - Wywołują choroby genetyczne np. nowotwory, zespół Downa.

          Do domu  dla wszystkich

          Na następną lekcje przygotuj informacje  np. w formie krótkiej prezentacji , którą wcześniej (do najbliższej środy) prześlesz na moją pocztę. Ja udostępnię ją na kolejnej lekcji na swoim pulpicie a ty omówisz klasie. Tematy prezentacji:

          Przygotowują uczniowie z numerami z dziennika :

          a) skamieniałości  nr. Z dziennika 1, 2, 4, 

          b) ogniwa pośrednie nr. Z dziennika 11, 7,10

          c) żywe skamieniałości nr. Z dziennika 13, 12, 9

          d) narządy analogiczne i homologiczne numery z dziennika  5, 3

          e) pozostałe dowody pośrednie ewolucji, numery z dziennika 6, 8

           

           

           

           

           

    • Kontakty

      • Zespół Szkolno - Przedszkolny w Dobrzyniewie Dużym, ul. Szkolna 14
      • (+48) 857197153
      • 16-002 Dobrzyniewo Duże
        woj. podlaskie
        Poland
    • Logowanie